សង្រ្គាមលោកលើកទី២៖ ដំណើរឆ្ពោះទៅរក ជ័យជម្នះរបស់ ក្រុមសម្ព័ន្ធមិត្ត លើហ៊ីត្លែរ

Socheat Heng ជ័យជម្នះរបស់ក្រុមសម្ព័ន្ធមិត្ត , សង្គ្រាមលោកលើកទី២

ការវាយលុកទៅលើតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ Normandie ប៉ែកខាងជើងប្រទេសបារាំង នៅថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤៤ ត្រូវបានគេចាត់បញ្ចូលជាប្រតិបត្តិការវាយលុកចេញពីទីសមុទ្រសំដៅ ឡើងគោកដ៏ធំបំផុតមួយ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ វាគឺជាចំណុចចាប់ផ្តើម ដែលបើកផ្លូវឆ្ពោះទៅរកជ័យជម្នះរបស់ប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តលើ អាល្លឺម៉ង់។

នៅឆ្នាំ១៩៤៤ សង្រ្គាមលោកលើកទី២បានឈានចូលដល់ឆ្នាំទី៥។ កាលពី ៤ឆ្នាំមុន កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់បានចូលឈ្លានពានកាន់កាប់តំបន់ប៉ែកខាងជើងប្រទេស បារាំង ហើយបានរៀបចំសាងសង់ខែលការពារយ៉ាងរឹងមាំ នៅតាមបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រជាប់នឹងច្រកសមុទ្រអង់គ្លេស និងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ដើម្បីទុកទប់ទល់នឹងការវាយលុករបស់គូសត្រូវ។ នៅខែមករា ឆ្នាំ១៩៤៤ ឧត្តមសេនីយ៍អាមេរិក Dwight Eisenhower ត្រូវបានគេតែងតាំងឲ្យធ្វើជាអគ្គបញ្ជាការដឹកនាំប្រតិបត្តិការវាយលុក លើ Normandie ដែលគេឲ្យឈ្មោះសម្ងាត់ថា « Operation Overlord »។

ក្រោយពីបានចំណាយពេលជាច្រើនខែ ដើម្បីរៀបចំផែនការប្រយុទ្ធ ហាត់សម និងប្រើឧបាយកលបង្វែងដានគូសត្រូវ នៅល្ងាចថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤៤ កងកម្លាំងសម្ព័ន្ធមិត្តចំនួនជាង ១៥ម៉ឺននាក់ មកពីសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស និងកាណាដា បាននាំគ្នាធ្វើដំណើរតាមនាវាចម្បាំងចំនួនជាង ៥ពាន់គ្រឿង ចេញពីប្រទេសអង់គ្លេស សំដៅទៅប្រទេសបារាំង។ គោលដៅ គឺវាយលុកទៅលើទីតាំងចំនួន ៥ នៅតាមបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រប្រវែងប្រមាណ ៨០គីឡូម៉ែត្រ នៅតំបន់ Normandie។ ទីតាំងទាំង ៥នេះ ត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះសម្ងាត់ថា Sword, Juno, Gold, Utah និង Omaha។

ទាហានអាមេរិកនៅក្នុងទូកសំដៅទៅវាយលុកលើឆ្នេរ Omaha

នៅព្រឹកព្រលឹមថ្ងៃទី៦ មិថុនា នៅពេលដែលនាវាដឹកទ័ពសម្ព័ន្ធមិត្តធ្វើដំណើរជិតទៅដល់ឆ្នេរសមុទ្រ បារាំង នាវាចម្បាំង ព្រមទាំងយន្តហោះចម្បាំងជាង១ម៉ឺនគ្រឿង បានបើកការវាយប្រហារទៅលើទីតាំងអាល្លឺម៉ង់នៅតាមបណ្តោយឆ្នេរ ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យកងថ្មើរជើងចុះចត។ ចំណែកកងឆ័ត្រយោងរាប់ពាន់នាក់ផ្សេងទៀតបានលោតឆ័ត្រចុះពីខាងក្រោយ ខ្សែត្រៀមអាល្លឺម៉ង់ ដើម្បីកម្ទេចកាំភ្លើងធំ ព្រមទាំងវាយកាត់ផ្តាច់ផ្លូវកុំឲ្យកងរថក្រោះអាល្លឺម៉ង់ធ្វើដំណើរ ទៅកាន់ឆ្នេរ។

នៅម៉ោង ៦និង៣០នាទីព្រឹក ប្រតិបត្តិការទ័ពថ្មើរជើងសម្ព័ន្ធមិត្តបានចាប់ផ្តើម ដោយកងទ័ពអង់គ្លេស និងកាណាដាបើកការវាយលុកទៅលើឆ្នេរ Sword, Juno និង Gold ចំណែកកងទ័ពអាមេរិកវាយលុកទៅលើឆ្នេរ Utah និង Omaha។ គិតត្រឹមល្ងាចថ្ងៃដដែលនោះ កងកម្លាំងសម្ព័ន្ធមិត្តបានវាយដណ្តើមកាន់កាប់បានទាំងស្រុងនូវឆ្នេរ Normandie ក៏ប៉ុន្តែ ជោគជ័យនេះបានមក ដោយត្រូវចំណាយអាយុជីវិតទាហានរហូតដល់ទៅប្រមាណជាង ៤ពាន់នាក់ ក្នុងនោះ គ្រាន់តែនៅឆ្នេរ Omaha មួយ មានទាហានអាមេរិកស្លាប់ រហូតដល់ទៅ ២ពាន់នាក់។

ជោគជ័យនៅ Normandie នៅថ្ងៃទី៦ មិថុនា គឺជាការបើកច្រកផ្លូវឲ្យប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តបញ្ជូនទាហាន ព្រមទាំងអាវុធយុទ្ធភ័ណ្ឌកាន់តែច្រើនចូលមកក្នុងប្រទេសបារាំង។ គិតត្រឹមចុងខែមិថុនា ទាហានសម្ព័ន្ធមិត្តរហូតដល់ទៅជាង១លាននាក់ ព្រមទាំងរថក្រោះ និងរថយន្តផ្សេងៗទៀតសរុបជាង ២០ម៉ឺនគ្រឿង ត្រូវបានគេបញ្ជូនចូលមកប្រទេសបារាំងតាម Normandie ហើយបានវាយរុញច្រានកងទ័ពអាល្លឺម៉ងឲ្យដកថយចេញពីតំបន់ខាងជើងប្រទេស បារាំង នៅខែសីហា។

នៅក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ កងកម្លាំងនៃចលនាតស៊ូបារាំង រួមជាមួយនឹងកងកម្លាំងអាមេរិកបានបើកការវាយប្រហារពីសមុទ្រ មេឌីទែរ៉ាណេ ទៅលើឆ្នេរសមុទ្រប៉ែកខាងត្បូងប្រទេសបារាំង ដោយអនុវត្តតាមយុទ្ធសាស្រ្ត ដែលគេប្រើ នៅ Normandie។

នៅចុងខែសីហា កងពលធំរថក្រោះនៃចលនាតស៊ូបារាំង ដឹកនាំដោយឧត្តមសេនីយ៍ Philippe Leclerc ដោយមានជំនួយពីកងពលថ្មើរជើងរបស់អាមេរិក បានវាយលុកចូលរំដោះក្រុងប៉ារីស ពីការកាន់កាប់របស់កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់។ ការរំដោះក្រុងប៉ារីស ដែលជានិមិត្តរូបនៃការរំដោះប្រទេសបារាំង ចេញពីនឹមត្រួតត្រារបស់អាល្លឺម៉ង់ ដែលបានចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ១៩៤០។

នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែបន្ទាប់ពីបានរំដោះប្រទេសបារាំង កងទ័ពសម្ព័ន្ធមិត្តក៏បានវាយលុកចូលឈ្លានពានប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ពីទិស ខាងលិច ក្នុងពេលដែលកងទ័ពក្រហមរបស់សហភាពសូវៀតវាយលុកពីទិសខាងកើត។ នៅថ្ងៃទី២៥មេសា ឆ្នាំ១៩៤៥ កងទ័ពអាមេរិក និងកងទ័ពសហភាពសូវៀតបានជួបចាប់ដៃគ្នានៅត្រង់ទន្លេរ Elbe ចម្ងាយប្រមាណជាង ១០០គីឡូម៉ែត្រខាងត្បូងទីក្រុងប៊ែរឡាំង។ ចាប់ពីពេលនោះហើយ ដែលប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ត្រូវពុះចែកជាពីរ គឺអាល្លឺម៉ង់ខាងកើតស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់កងទ័ពសហភាពសូវៀត និងអាល្លឺម៉ង់ខាងលិចស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់កងទ័ពអាមេរិក។

នៅទីក្រុងប៊ែរឡាំង កងទ័ព និងរដ្ឋាភិបាលណាហ្ស៊ី ដែលទទួលរងនូវការទម្លាក់គ្រាប់បែកពីយន្តហោះអាមេរិកនិង សម្ព័ន្ធមិត្ត ចាប់តាំងពីខែកុម្ភៈមកនោះ ត្រូវទទួលរងនូវការបាញ់ផ្លោងឥតដាច់ ពីសំណាក់កងទ័ពសូវៀត ដែលបានឡោមព័ទ្ធប៊ែរឡាំង ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២០មេសា។

នៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤៥ នៅពេលដែលកងទ័ពសូវៀតវាយលុកចូលទៅដល់ទីក្រុងប៊ែរឡាំង ហ៊ីត្លែរក៏បានសម្លាប់ខ្លួនឯង ហើយជាងមួយសប្តាហ៍ក្រោយមក រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បានសុខចិត្តចុះចាញ់សង្រ្គាមដោយឥតលក្ខខណ្ឌ។ សង្រ្គាមលោកលើកទី២ នៅក្នុងតំបន់អឺរ៉ុប ក៏ត្រូវបញ្ចប់៕