សង្រ្គាមកូរ៉េ៖ បទឈប់បាញ់ និងផលវិបាក ក្រោយសង្រ្គាម
នៅចុងឆ្នាំ១៩៥០
និងដើមឆ្នាំ១៩៥១ នៅពេលដែលកងទ័ពចិនកំពុងមានប្រៀបខ្លាំងលើសមរភូមិ ដោយវាយរុញច្រានកងទ័ពអាមេរិក
និងសម្ព័ន្ធមិត្តឲ្យដកខ្លួនថយចេញពីទឹកដីកូរ៉េខាងជើង រហូតត្រូវបាត់បង់ទីក្រុងសេអ៊ូលជាលើកទី២
មេដឹកនាំអាមេរិកចាប់ផ្តើមពិចារណាចង់ធ្វើសង្រ្គាមទៅលើប្រទេសចិនដោយ ផ្ទាល់។
ដឹងពីដំណឹងនេះ នាយករដ្ឋមន្រ្តីអង់គ្លេសបានធ្វើដំណើរទៅកាន់រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីងតោន
ដើម្បីជួបជាមួយលោកប្រធានាធិបតី Harry
Truman ប្រាប់អំពីក្តីបារម្ភរបស់អង់គ្លេស ក៏ដូចជា
ប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលចូលរួមជាមួយអាមេរិកក្នុងសង្រ្គាមកូរ៉េ គឺបារម្ភខ្លាចការវាយប្រហារទៅលើចិននឹងបង្កឲ្យមានសង្រ្គាមលោក
លើកទី៣។ នៅពេលនោះ លោកប្រធានាធិបតី Harry Truman បានត្រឹមតែស្តាប់
និងទទួលដឹងឮពីក្តីបារម្ភរបស់សម្ព័ន្ធមិត្ត ក៏ប៉ុន្តែ មិនបានធ្វើការសន្យាណាមួយ
អំពីរឿងធ្វើសង្រ្គាមលើចិននេះទេ។
 |
| ឧត្តមសេនីយ៍ Douglas MacArthur (ទី២រាប់ពីស្តាំទៅឆ្វេង) នៅក្នុងអំឡុងប្រតិបត្តិការវាយលុកដណ្តើមក្រុង Incheon ពីកងទ័ពកូរ៉េខាងជើង |
នៅក្នុងចន្លោះពីខែមករា
ដល់ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៥១ នៅក្នុងពេលដែលអាមេរិកកំពុងតែពិចារណាអំពីលទ្ធភាពបើកធ្វើសង្រ្គាម
ដោយផ្ទាល់ទៅលើប្រទេសចិន នៅឯសមរភូមិឯណោះវិញ ស្ថានភាពចាប់ផ្តើមមានការប្រែប្រួល
ដោយកងទ័ពអាមេរិកបានវាយដណ្តើមកាន់កាប់ក្រុងសេអ៊ូលពីចិនមកវិញ ព្រមទាំងបានវាយរុញច្រានកងទ័ពចិនឲ្យដកថយចូលទៅទឹកដីកូរ៉េ
ខាងជើងវិញ។ លោក Harry Truman ក៏បានសម្រេចកំណត់សមរភូមិនៅត្រឹមឧបទ្វីបកូរ៉េ
ដោយមិនបើកការវាយប្រហារដោយផ្ទាល់ទៅលើប្រទេសចិន។ សម្រាប់លោក Harry
Truman គោលដៅសំខាន់ គឺធ្វើយ៉ាងណាបង្ខំឲ្យចិន និងកូរ៉េខាងជើងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់សង្រ្គាម
ហើយវិលត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាពដើមវិញ គឺស្ថានភាពមុនពេលដែលកូរ៉េខាងជើងចូលឈ្លានពានកូរ៉េខាងត្បូង។
ក៏ប៉ុន្តែ ឧត្តមសេនីយ៍
Douglas MacArthur មេទ័ពអាមេរិកនៅកូរ៉េ បានចេញមុខជំទាស់នឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់លោក
Harry Truman ដោយទាមទារចង់បើកការវាយលុកទៅលើទឹកដីកូរ៉េខាងជើងសាជាថ្មី
ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នា ទាមទារឲ្យលោកប្រធានាធិបតី Harry Truman ដាក់បញ្ជាឲ្យបើកការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសទៅលើប្រទេសចិន ដោយត្រូវប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរទៅលើចិនប្រសិនបើចាំបាច់។
ការជំទាស់នេះ ឧត្តមសេនីយ៍ Douglas MacArthur មិនត្រឹមតែបានលើកឡើង
នៅក្នុងលក្ខណៈជាឯកជនជាមួយលោក Harry Truman ដោយផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះទេ
តែថែមទាំងបានផ្ញើលិខិតទៅប្រាប់សភាអាមេរិក ព្រមទាំងថ្លែងជាសាធារណៈតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។
នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៥១ លោកប្រធានាធិបតី Harry Truman ក៏បានដកតំណែងឧត្តមសេនីយ៍
MacArthur ពីបទមិនស្តាប់បញ្ជាប្រធានាធិបតី
ដែលជាអគ្គបញ្ជាការកងទ័ព។
នៅចន្លោះខែកក្កដា
និងខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥១ នៅក្នុងពេលដែលស្ថានភាពសង្រ្គាមនៅទ្រឹងត្រឹមខ្សែស្របទី៣៨
ដោយគ្មានខាងណាអាចយកប្រៀបលើខាងណាបាន ចិន និងអ.ស.បក៏បានចាប់ផ្តើមបើកការចរចាលើបទឈប់បាញ់។
ក៏ប៉ុន្តែ ការចរចានេះត្រូវទទួលបរាជ័យជាច្រើនលើកច្រើនសា ចំណែកឯការវាយប្រយុទ្ធគ្នានៅក្នុងសមរភូមិក៏ចេះតែបន្តធ្វើ។
នៅខែមករា ឆ្នាំ១៩៥៣
ការផ្លាស់ប្តូរនយោបាយដ៏សំខាន់មួយបានកើតមានឡើង នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោក Dwight
Eisenhower ដែលកន្លងមកធ្លាប់ចេញមុខប្រឆាំងនឹងការធ្វើសង្រ្គាមនៅកូរ៉េ
បានជាប់ឆ្នោតឡើងមកធ្វើជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក ជំនួសលោក Harry
Truman ដែលផុតអាណត្តិ។ គ្រាន់តែបានឡើងមកកាន់តំណែងភ្លាម លោក
Eisenhower បានកំណត់អាទិភាពជាចម្បងមួយ សម្រាប់នយោបាយរបស់លោក គឺធ្វើយ៉ាងណាបញ្ចប់សង្រ្គាមកូរ៉េឲ្យបានឆាប់។
លោកបានចាត់រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសឲ្យបើកការចរចាសាជាថ្មីជាមួយចិន ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នា
លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានគំរាមមេដឹកនាំចិនត្រង់ៗថា ប្រសិនបើសង្រ្គាមកូរ៉េមិនបញ្ចប់ភ្លាមៗតាមរយៈការចរចាទេ
លោកនឹងប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដើម្បីបញ្ចប់សង្រ្គាមនេះ។
នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ
ប្លុកកុម្មុយនិស្តក៏ឆ្លងកាត់នូវការផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់មួយដែរ គឺស្តាលីនមេដឹកនាំសហភាពសូវៀត
ដែលគេស្គាល់ថាជាបុរសខ្លាំងនៃប្លុកកុម្មុយនិស្តបានទទួលមរណភាព នៅខែមីនាឆ្នាំ១៩៥៣។
នៅថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៥៣ ៤ខែក្រោយមរណភាពរបស់ស្តាលីន និង២ខែក្រោយការគំរាមប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់លោក
Eisenhower ចិន និងអ.ស.ប
ក៏បានព្រមព្រៀងគ្នាចុះហត្ថលេខាលើបទឈប់បាញ់។ ការវាយប្រយុទ្ធគ្នាត្រូវបញ្ចប់
ទីតាំងនៃខ្សែត្រៀមចុងក្រោយ ដែលនៅក្បែរខ្សែស្របទី៣៨ ត្រូវបានគេកំណត់យកជាខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន
រវាងកូរ៉េខាងជើង និងកូរ៉េខាងត្បូង
ហើយតំបន់គ្មានយោធាត្រូវបានគេបង្កើតឡើង
នៅអមសងខាងខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែននេះ។
 |
| កងទ័ពអាមេរិក និងកូរ៉េខាងត្បូង នៅក្បែរតំបន់គ្មានកងទ័ព នៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកូរ៉េ ដែលបង្កើតឡើងដោយបទឈប់បាញ់ ឆ្នាំ១៩៥៣ |
កាលពីដំបូង
បទឈប់បាញ់ដែលភាគីជម្លោះចុះហត្ថលេខា នៅថ្ងៃទី២៧ កក្កដានេះ
ត្រូវបានគេកំណត់ថាជាឯកសារបណ្តោះអាសន្នតែប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីរង់ចាំការចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពបញ្ចប់សង្រ្គាមជា
ស្ថាពរ ដែលគេនឹងរៀបចំធ្វើនៅពេលក្រោយ។ ក៏ប៉ុន្តែ ជាង ៦០ឆ្នាំក្រោយមក សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពនេះនៅតែមិនទាន់ត្រូវបានភាគីជម្លោះចុះហត្ថលេខា
ហើយបើនិយាយតាមផ្លូវច្បាប់ ឧបទ្វីបកូរ៉េនៅតែស្ថិតក្នុងស្ថានភាពសង្រ្គាម រហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន។
សង្រ្គាមកូរ៉េ
ថ្វីដ្បិតតែមានរយៈពេលខ្លី ក៏ប៉ុន្តែ គឺជាសង្រ្គាមមួយ
ដែលមានការបង្ហូរឈាមខ្លាំងបំផុត ដោយបានសម្លាប់អាយុជីវិតមនុស្សរហូតដល់ទៅជិត
៥លាននាក់ ក្នុងនោះ មានជាងពាក់កណ្តាល គឺជាជនស៊ីវិល។ បើគិតជាសមាមាត្រ ការស្លាប់ជនស៊ីវិល
នៅក្នុងសង្រ្គាមកូរ៉េ មានអត្រាខ្ពស់ជាងក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ទៅទៀត។
ចាប់តាំងពីក្រោយសង្រ្គាមកូរ៉េ
ឧបទ្វីបកូរ៉េនៅតែបន្តពុះចែកជាពីរ ហើយកូរ៉េខាងជើង និងកូរ៉េខាងត្បូងបានដើរតាមគន្លងផ្លូវពីរផ្ទុយពីគ្នាស្រឡះ។
កូរ៉េខាងជើងស្ថិតក្រោមរបបផ្តាច់ការកុម្មុយនិស្តបន្តត្រកូល តាំងពីជីតា
គឺលោកគីម អ៊ីលស៊ុង រហូតទៅដល់ចៅ គឺលោកគីម ជុងអ៊ុន នៅពេលបច្ចុប្បន្ន។ របបកុម្មុយនិស្តក្រុងព្យុងយ៉ាងគិតតែពីការពង្រឹងកម្លាំងទ័ព
ដោយទុកឲ្យប្រជាជនត្រូវរស់ក្នុងភាពក្រីក្ររហូតត្រូវប្រឈមមុខនឹង គ្រោះអត់ឃ្លាន
បណ្តាលឲ្យមានអ្នកស្លាប់រាប់លាននាក់។
កូរ៉េខាងត្បូងវិញ
ក៏បានឆ្លងកាត់របបផ្តាច់ការប្រមាណជាង ៣០ឆ្នាំដែរ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកស៊ីងម៉ាន់
រី និងមេដឹនាំយោធាបន្តបន្ទាប់មកទៀត។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយសារតែមានចលនាតវ៉ាប្រឆាំងពីសំណាក់ប្រជាជន
កូរ៉េខាងត្បូងក៏បានធ្វើកំណែទម្រង់ ហើយចាប់យករបៀបដឹកនាំតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ
ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨៧។ នៅក្នុងអំឡុងពេលជាមួយគ្នានោះ កូរ៉េខាងត្បូងបានធ្វើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន
រហូតបានក្លាយទៅជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចមួយ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ី៕
